के तपाईंलाई गर्भवती हुँदा बारम्बार पानी पिउन मन लागिरहेको छ? तपाईं एक्लो हुनुन्न। गर्भावस्थामा अत्यधिक तिर्खा लाग्नु एक सामान्य तर महत्वपूर्ण लक्षण हो। गर्भवती महिलाहरूको शरीरमा रक्तको मात्रा, हर्मोन, र तापक्रममा परिवर्तन हुने भएकाले पानीको आवश्यकता स्वाभाविक रूपमा बढ्छ। यस्तो अवस्थामा, नियमित रूपमा पानी पिउनु शरीरलाई हाइड्रेट राख्न र शिशुको विकासका लागि आवश्यक पोषण पुर्याउनु अत्यावश्यक हुन्छ। धेरै महिलाहरूले पहिलो त्रैमासिकबाटै “गर्भावस्थामा तिर्खा लाग्ने” अनुभव गर्ने गर्छन्, जुन गर्भको सुरुवाती लक्षणको रूपमा पनि चिनिन्छ।
शरीरमा तिर्खा लाग्ने प्रमुख कारणहरूमा रक्तको मात्रा वृद्धि, एम्नियोटिक तरल (Amniotic Fluid) उत्पादन, र बारम्बार पिसाब लाग्ने समस्या पर्दछन्। यी प्रक्रियाले शरीरबाट तरल पदार्थ निकाल्ने भएकाले प्यास बढी लाग्ने हुन्छ। त्यस्तै, शरीरको तापक्रम नियन्त्रण गर्न पसिना बढी निस्कने हुँदा पनि पानीको माग उच्च हुन्छ। त्यसैले “गर्भवती हुँदा किन धेरै तिर्खा लाग्छ?” भन्ने प्रश्नको जवाफ शरीरको आवश्यकतासँग प्रत्यक्ष रूपमा जोडिएको छ।
यद्यपि अत्यधिक र असामान्य तिर्खा चिन्ताको विषय हुन सक्छ। यदि पानी पिए पनि तिर्खा नहट्ने, थकान, वाकवाकी, अथवा दृष्टि धमिलो हुने जस्ता लक्षणहरू देखिन्छन् भने, त्यसले गर्भकालीन मधुमेह (Gestational Diabetes) वा डाइबेटिस इन्सिपिडसको संकेत दिन सक्छ। यस्तो अवस्थामा गर्भवतीमा “मधुमेह” जस्ता लक्षण देखिएमा तुरुन्तै चिकित्सकसँग सल्लाह लिनु जरुरी छ।
गर्भावस्थामा हाइड्रेट रहन पानी मात्र होइन, सही तरिकाको सेवन पनि महत्त्वपूर्ण हुन्छ। दिनभरि थोरै-थोरै पानी पिउनुहोस्, इन्टेक ट्र्याक गर्न मिल्ने बोतल प्रयोग गर्नुहोस्, र आवश्यक परेमा इलेक्ट्रोलाइट युक्त पेय पनि लिन सकिन्छ। क्याफिन र चिनी बढी भएका पेय पदार्थबाट जोगिनु राम्रो हुन्छ। यदि तपाईं “गर्भवती हुँदा कति पानी पिउनु पर्छ” भनेर जान्न चाहनुहुन्छ भने, औसतमा प्रति दिन ८-१० गिलास पानी सेवन सिफारिस गरिन्छ, तर व्यक्तिगत अवस्था अनुसार फरक पर्न सक्छ।
